Beste volgers, vandaag heb ik mijn reis voltooid. En het was me het dagje wel en niet alleen vanwege de warmte. Hoe het allemaal is afgelopen op mijn eindbestemming? Rustig aan, ik zal alles vertellen. Maar wel netjes op volgorde! Vanmorgen stond ik namelijk op in Fectio (Vechten), ietsje later dan ik eigenlijk gepland had. Bovendien werd ik er nog even opgehouden door een collega-soldaat die zei inderdaad iets gehoord te hebben over Castellum Hoge Woerd. Hij beaamde dat er vandaag inderdaad allemaal mensen van de noordkant van de Rijn naar het castellum zouden komen, maar tot mijn grote verwarring leek hij zich daar helemaal niet bezorgd over te maken. Het was eerder alsof hij zich erop verheugde. Of was dat strijdlust?
Een beetje onzeker ging ik dus maar op weg en het duurde niet lang of ik kwam in de stad Utrecht tegen. De naam Utrecht komt van Trecht of Tricht, wat weer een ander woord is voor een voorde of oversteekplaats: Traiectum! En inderdaad, zo heette het Romeinse castellum dat hier stond. Ik besloot even naar dit castellum af te buigen om te kijken of ik hier meer informatie kon inwinnen. Traiectum ligt namelijk een paar kilometer ten noorden van de Limesweg, door de nogal kronkelige vorm die de Rijn hier heeft. Die Limesweg was op één plek overigens keurig aangegeven in de vorm van kleurige tegels.
Na een tijdje bereikte ik het Domplein, de plaats waar Traiectum gestaan heeft. De omtrek van het castellum is weer eens keurig aangegeven in het straatbeeld. In de Domunder kun je afdalen om te leren over de geschiedenis van de stad, inclusief het Romeinse deel. Daarbij kun je zelfs funderingen van Traiectum zien, tot en met de brandlaag uit de Bataafse opstand toe! (Waar je aardig de bibbers van kunt krijgen als je zelf bang bent voor een aanval.) Maar nergens was een soldaat te bekennen: legionair noch auxiliair.
Ik wilde alweer moedeloos doorlopen toen een voorbijganger mij vertelde dat er wel Romeinen bij het Universiteitsmuseum waren. Daar ging ik dus toch maar snel kijken. Er bleken inderdaad twee van mijn collegae aanwezig. Zij wisten echter niets van een dreigende aanval. Eigenlijk was het er wel een gezellige boel, al viel me wel op dat ook hier hele jonge rekruten werden opgeleid. Zij volgden gewoon hun orders van hogerhand op, luidde de uitleg. Het zag er ook leuk uit binnen in het museum, waar een workshop over “schatten van hout” werd gedaan. Een wijs besluit, want er is natuurlijk veel van hout gebouwd in onze tijd. Om van de schepen nog maar helemaal te zwijgen.
Uiteindelijk keerde ik maar weer terug naar het Domplein, van waaruit ik verder liep naar Castellum Hoge Woerd. Het zou kunnen dat dit castellum het gene is dat op de Peutinger Kaart als Fletio staat aangeduid, maar dat is niet zeker. Misschien is de naam wel een verschrijving van Fectio. Toen ik het castellum naderde, kwam ik opnieuw een wachttoren tegen, waar ik even in klom in de hoop iets te zien. Geen spoor van vijanden, al was het wel druk in het castellum. Toen ik Castellum Hoge Woerd binnen ging bleek het hier vol soldaten en burgers te zijn, allemaal in het kader van de afsluiting van de nationale Romeinenweek. Pas na een tijdje begon het mij in al die gezelligheid te dagen hoe het misverstand was ontstaan: die burgerlijke bezoekers kwamen van beide kanten van de Rijn, dus ook van het noorden! En een hoop Romeinse soldaten waren speciaal voor deze dag naar het castellum gestuurd, als versterking dus! Maar die jonge rekruten dan? Ook vandaag was dat hier weer het geval. Mijn collega-optio liet echter weten dat dit niet meer dan proef-trainingen zijn, in het kader van de Romeinenweek. Een soort militaire open dag dus!
Opgelucht keek ik mijn ogen uit in Castellum Hoge Woerd. Digitale schermen laten je zien hoe het uitzicht vanuit het fort moet zijn geweest op het soldatenbadhuis en op de vicus (nederzetting). Binnenin wordt één van de schepen van De Meern tentoongesteld. Verder was de Romeinse reiskoets aanwezig samen met al het andere moois dat deze hele week overal is opgedoken. De afsluiting van de Romeinenweek was erg feestelijk. Het was een lange reis. Helemaal vanuit Tongeren naar Maastricht, Heerlen en Landgraaf, daarna langs de Maas naar het noorden, bij Cuijk erover en zo naar Nijmegen, Elst en de Rijngrens. Gelukkig mag ik de komende tijd weer wat rustiger aan doen. Van een dreiging van de Chauken lijkt geen sprake en als die er wel is kunnen we die gemakkelijk aan. Ik moet er alleen nog wel even aan denken dat ik mijn oom in Noviomagus een brief stuur waarin ik uitleg dat het allemaal in orde is. Valete!
Lucius Octavius Barbatus
twitter.com/OctaviusRomein
